Cyfrowy detoks. UE chce walczyć z „uzależniającym designem” social mediów

Uzależnienie od mediów społecznościowych. Parlament Europejski chce z nim walczyć

Od 2022 roku Komisja Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów w Parlamencie Europejskim (PE) pracuje nad uchwałą o Uzależniającym projektowaniu usług online. Dokument ma za zadanie przeciwdziałać takiemu designowi platform internetowych i mediów społecznościowych, którego nadrzędnym celem jest przyciągnięcie uwagi użytkowników i użytkowniczek i utrzymanie jej przez jak najdłuższy czas.

Głosowanie nad projektem odbyło się 12 grudnia 2023 r. i został on przyjęty miażdżącą większością głosów. Europosłowie i europosłanki liczą więc na jak najszybsze włączenie tej sprawy do agendy PE i rozpoczęcie prac nad praktycznymi rozwiązaniami podczas kolejnej kadencji legislacyjnej. Ta rozpocznie się już po wyborach w czerwcu 2024 r.

– Żadna samodyscyplina nie jest w stanie pokonać sztuczek Big Techów wspieranych przez armie projektantów i psychologów, których zadaniem jest utrzymanie użytkowników przyklejonych do ekranów – przekonuje Kim Van Sparrentak, członkini Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów i jedna z inicjatorek projektu.

– Jeśli nie podejmiemy działań teraz, odbije się to na zdrowiu psychicznym i rozwoju przyszłych pokoleń. Parlament Europejski wysyła dziś mocny sygnał: UE musi jako pierwsza na świecie stawić czoła uzależniającemu projektowaniu usług online – dodała Van Sparrentak.

Etyczny design i lista zakazanych praktyk

Wśród wspomnianych uzależniających praktyk wymienia się przede wszystkim tzw. infinite scroll (nieskończone przewijanie), automatyczne odtwarzanie materiałów wideo oraz nieustanne powiadomienia. Członkowie Parlamentu Europejskiego uważają ponadto, że firmy technologiczne powinny zostać odgórnie zobligowane do rozwijania etycznych i uczciwych produktów, które nie uzależniają lub nie wprowadzają w błąd użytkowników.

PE zamierza również rozpocząć negocjacje z Komisją Europejską na temat wprowadzenia „prawa do spokoju” (right not to be disturbed) oraz stworzenia listy dobrych praktyk przy projektowaniu usług online. Na liście miałyby znaleźć się elementy takie jak chronologiczne tablice treści, tryb szarości, podsumowania czasu spędzonego przed ekranem i domyślnie wyłączone powiadomienia.

Aktualnie Komisja Europejska ocenia potrzebę aktualizacji przepisów dotyczących ochrony konsumentów w środowisku cyfrowym, a wyniki obrad spodziewane są w 2024 r.